Jubileusz 20-lecia Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Opolskiego

Dwudziestoletni Jubilat

Obecni byli wszyscy, przybyli nawet goście z zagranicy. Zarówno ci, którzy są rodzicami chrzestnymi Wydziału Ekonomicznego, jak i sympatycy towarzyszący mu od samego początku. Wydział Ekonomiczny na swoją przeszłość może patrzeć z dumą. Wykrystalizowało się tu środowisko naukowe, prowadzące badania i analizy, umożliwiające jego pracownikom zdobywanie kolejnych stopni i tytułów naukowych. W ciągu minionych dwudziestu lat liczba pracowników naukowo-dydaktycznych podwoiła się. Dziś na Wydziale pracuje ponad 60 nauczycieli akademickich, których prace naukowe znane są w całym kraju. Bez kreatywnej pracy wielu z nich nie byłoby możliwe stworzenie Wydziału, który jest dziś jednym z filarów rozwoju regionu.

Jest także jednym z najmniejszych wydziałów na naszej alma mater. Jednak w czasie swojego dwudziestoletniego istnienia wykształcił ponad 15 tysięcy absolwentów, którzy znaleźli pracę w wielu urzędach i przedsiębiorstwach regionu opolskiego. Brać studencka zrzeszona w kołach naukowych zawsze aktywnie uczestniczyła w jego życiu akademickim. Spontanicznie poszerzali swoje zainteresowania poprzez konferencje, nieobowiązkowe wykłady, czy dodatkowe szkolenia. Kameralna atmosfera Wydziału sprawiała, że jego studenci zawsze byli dużą rodziną, której członkowie do dziś utrzymują ze sobą liczne kontakty.
Jubileusz 40-lecia powołania kierunków ekonomicznych na naszej Uczelni.
Wydział Ekonomiczny od początku swojego istnienia zorientowany był na różne formy uczestnictwa w wymianie doświadczeń oraz współpracy z ośrodkami zagranicznymi. Zaangażowanie pracowników Wydziału zaowocowało współpracą zarówno w zakresie rozwoju badań naukowych, kształcenia kadr, jak i na płaszczyźnie szeroko rozumianej dydaktyki. Umożliwiło to studentom kształcenie na uczelniach zagranicznych.

Uroczystości jubileuszowe odbyły się 22 maja br. w auli Błękitnej Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego. Wzięli w nich udział rektorzy UO w osobach profesora Marka Grochalskiego i profesor Stanisławy Sokołowskiej (obecnego dziekana elekta Wydziału Ekonomicznego). Przybyli goście z zagranicy z: Uniwersytetu w Poczdamie (prof. Klaus Schöler i prof. Klaus Gloede), Uniwersytetu w Kremieńczuku i Bańskiej Bystrzycy (prof. Valentina Pidlisnyuk, dr Tibor Madleňăk, prof. Gajdoš Alfonz) oraz Wyższej Szkoły Nauk Stosowanych Fachhochschule Zittau (prof. Giese Ronald, dr Markus Will, Marta Mistela). Uroczystości jubileuszowe swoją obecnością uświetnili przedstawiciele wielu ośrodków akademickich z całego kraju, a wśród nich m.in.: prof. Daniel Fic z Uniwersytetu Zielonogórskiego, prof. Stefan Wrzosek i prof. Józef Dziechciarz z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, prof. Mirosław Gornowicz i. prof. Janusz. Heller z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, prof. Krzysztof Malik i prof. Agata Zagórowska z Politechniki Opolskiej, prof. Józef Stawicki i dr Jerzy Boehlke z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, prof. Janina Elżbieta Kundera z Uniwersytetu Wrocławskiego, prof. Piotr Niedzielski i prof. Wojciech Downar z Uniwersytetu Szczecińskiego, prof. Grzegorz Ślusarz z Uniwersytetu Rzeszowskiego, prof. Jan Turyna z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Grzegorz Urbanek z Uniwersytetu Łódzkiego, dr hab. Marian Duczmal z Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Opolu

Przybyli także przedstawiciele organów administracji publicznej, m.in. w osobie Prezydenta Miasta Opola Ryszarda Zembaczyńskiego i Skarbnika Województwa Stanisława Mazura. Nie zabrakło przedstawicieli Instytutu Śląskiego (dr Teresa Sołdra-Gwiżdż, mgr Izabela Drożdż), władz innych Wydziałów (m.in. prof. Piotr Stec, i prof. Wiesław Olchawa), dyrektorów opolskich szkół średnich (m.in. mgr Aleksander Iszczuk) oraz byłych pracowników Wydziału Ekonomicznego. Wszyscy gratulowali osiągnięć i życzyli dalszego rozwoju.

Podczas wystąpień podkreślano szczególną rolę profesorów: Janusza Kroszela, Zbigniewa Mikołajewicza i Piotra Blaika, którzy w szczególny sposób przyczynili się do powstania Wydziału Ekonomicznego, a później do jego umacniania i rozwoju. Wskazano istotny wkład w jego rozwój profesora Janusza Słodczyka, który obok Pani profesor Urszuli Łangowskiej-Szczęśniak kilkakrotnie pełnił funkcję dziekana.

Jubileusz Wydziału Ekonomicznego stał się także okazją do spotkania „Konferencji Dziekanów Wydziałów Ekonomii i Zarządzania Uniwersytetów Polskich”, które poświęcone zostało tematyce Krajowych Ram Kwalifikacyjnych i Kategoryzacji Jednostek.

Koło Naukowe Ekonomistów, z kolei, zorganizowało debatę, w ramach której poszukiwano odpowiedzi na pytanie: czy alternatywne formy pieniądza są rozwiązaniem w dobie obecnego kryzysu?. Przedstawiono także relacje między standardem złota, a pieniądzem wirtualnym. W debacie udział wzięli dr Tomasz Smus z Katedry Finansów i Rachunkowości Wydziału Ekonomicznego oraz Piotr Wojda z Mennicy Wrocławskiej, a przysłuchiwali się jej studenci Wydziału i zaproszeni goście.

Historia Wydziału nie została oczywiście zamknięta. Zdajemy sobie sprawę, że przed naszym Wydziałem pojawią się nowe zadania, którym trzeba będzie sprostać. Niewątpliwie jednym z ważniejszych celów na przyszłość będzie wzbogacenie kapitału intelektualnego Wydziału, a także internacjonalizacja działalności i rozbudowa kontaktów międzynarodowych. Ma ona na celu wielokierunkową wymianę studentów i jednocześnie przyciągniecie jak największej rzeszy studentów zagranicznych. Nabierze on wtedy prawdziwie europejskiego znaczenia i rangi.

W wyniku intensywnych starań wielu osób, organizacji, władz regionalnych, a szczególnie opolskich ekonomistów, skupionych w Polskim Towarzystwie Ekonomicznym (PTE), w 1975 roku uruchomiono w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu nowe, ekonomiczne kierunki studiów:
1. ekonomika i organizacja produkcji,
2. ekonomika i organizacja obrotu towarowego i usług.

Decyzja o uruchomieniu ekonomicznych kierunków kształcenia miała istotny wpływ na zmianę struktury i poszerzenie profilu WSP, która w ten sposób z placówki kształcącej nauczycieli rozpoczęła długo trwający proces przekształcania się w kierunku uczelni typu uniwersyteckiego.

Dla prowadzenia nowych kierunków studiów powołany został Instytut Nauk Ekonomicznych (INE), działający w strukturach Wydziału Filologiczno-Historycznego WSP.

Twórcą kierunków ekonomicznych oraz organizatorem i wieloletnim dyrektorem INE był prof. Janusz Kroszel. Jego staraniem pracę w Instytucie podjęło szereg osób, zatrudnionych dotychczas w różnych instytucjach miasta Opola, stanowiących trzon kadry profesorskiej późniejszego Wydziału Ekonomicznego (m.in. Piotr Blaik, Stanisław Dolata, Stanisław Grycner, Krystyna Hanusik, Zbigniew Kołaczkowski, Urszula Łangowska, Stanisław Malarski, Zbigniew Mikołajewicz, Janusz Słodczyk), co umożliwiło nie tylko pełną i dobrą obsługę procesu dydaktycznego ale również podjęcie badań naukowych i osiągnięcie znacznych sukcesów w wielu specjalnościach nauk ekonomicznych.

Funkcję dyrektora INE pełnili kolejno: prof. Janusz Kroszel (lata 1975-1982), doc. dr Zbigniew Kołaczkowski (1982-1987) Piotr Blaik (w okresie lipiec-listopad 1990) oraz prof. Zbigniew Mikołajewicz od października 1987 do sierpnia 1992 r. tj. do powołania Wydziału Ekonomicznego.

W czasie od 1988r. zintensyfikowano szeroką dyskusję i prace nad kształtem przyszłego Uniwersytetu Opolskiego (warianty „autonomiczny” i „zintegrowany”) opartego na istniejących uczelniach: WSP i WSI oraz innych placówkach naukowych działających w Opolu.

Na tym tle podjęto również wielostronne działania celem przekształcenia dotychczasowego Instytutu Nauk Ekonomicznych w samodzielny Wydział Ekonomiczny Takie zamierzenia leżały również w intencjach poprzedniego kierownictwa INE, zdawano sobie jednak sprawę z trudności i ograniczeń ich realizacji.

Sprawy lokalowe
Instytut Nauk Ekonomicznych pracował dotychczas w bardzo trudnych warunkach, zajmował kilka pomieszczeń na II piętrze w budynku po liceum ogólnokształcącym przy ul. Katowickiej.

Problemy lokalowe INE były przedmiotem kameralnej rozmowy (w kwietniu 1988 r.) w gabinecie Rektora WSP – prof. Stanisława Kochmana, z udziałem prorektora – prof. Adama Suchońskiego. Uczestniczyłem w tej rozmowie i wnioskowałem o możliwie szybkie rozpoczęcie, przewidywanego w Programie rozwoju WSP do 2000 r. „gruntownego remontu i modernizacji gmachu LO dla potrzeb INE”. Obydwaj rektorzy wyjaśniali , że brak środków finansowych wyklucza możliwość realizacji zamierzeń w najbliższych latach.

W wyniku rozważenia innych możliwości rozwiązania problemu zgłosiłem propozycję podjęcia działań w celu pozyskania obiektu po b. Komitecie Wojewódzkim PZPR przy ul. Ozimskiej 46 A. Budynek był już w części zajęty przez opolski Oddział Banku Śląskiego, jednak nie były załatwione formalności związane z jego przejęciem. Rektor S. Kochman postanowił więc abym z jego upoważnienia i w imieniu Uczelni podjął niezbędne starania w kierunku przejęcia budynku b. KW PZPR na rzecz INE-WSP.

Ważniejsze wydarzenia w procesie tych starań to:
1. Wizyta u prezydenta m. Opola – pana Tadeusza Berki (w maju 1988 r.)
Przedstawiłem trudną sytuację lokalową WSP z prośbą o przekazanie obiektu po b. KWPZPR dla potrzeb INE. Prezydent wykazał zainteresowanie i zrozumienie, uznał że niezbędne jest szczegółowe rozpoznanie problemu. Atmosfera rozmowy – przyjazna.

2. Rozmowa z Wojewodą Opolskim – panem Kazimierzem Dzierżanem, z prośbą o pomoc w rozwiązaniu trudnej sytuacji lokalowej WSP i INE poprzez wsparcie Uczelni, (a nie innych instytucji) w jej staraniach o przejęcie obiektu przy ul. Ozimskiej. Wojewoda wyraził zrozumienie problemu i deklarował poparcie dla WSP, z równoczesnym podkreśleniem, że decyzja leży w gestii władz miejskich.

3. Kolejne rozmowy i prośby o wsparcie przeprowadziłem z wieloma osobami, które mogły mieć wpływ na decyzję przeznaczeniu spornego obiektu. Wśród nich były: senator Edmund Osmańczyk, przewodniczący Wojewódzkiego Zarządu Stronnictwa Demokratycznego, prezydent m. Opola, pracownicy Urzędu Miasta, znani z aktywności działacze Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Towarzystwa Urbanistów Polskich i inni.

4. Narada, zwołana przez Bank Śląski w sprawie przejęcia budynku (kwiecień 1989 r.) W naradzie uczestniczyło ponad 20 osób, reprezentujących interesy BS i WSP, władze miasta Opola, organizacje społeczne i polityczne. Sytuację i potrzeby banku przedstawił dyrektor generalny Banku Śląskiego w Katowicach, argumenty WSP zreferował ówczesny dyrektor INE.

Bardzo żywa, a miejscami dramatyczna dyskusja podzieliła zebranych. Wyrazem wywołanych napięć było demonstracyjne opuszczenie zebrania przez jednego z dyskutantów (posła do Sejmu PRL) z okrzykiem: „my się jeszcze spotkamy!” i trzaśnięciem drzwi za sobą. Narada skończyła się bez efektu.

5. Istotna w dotychczasowych staraniach okazała się pomoc ze strony młodzieży akademickiej, Studenci INE zorganizowali dużą publiczną demonstrację przed opolskim Ratuszem, trwającą około 3 godzin, żądając podjęcia przez władze miasta decyzji poprawiającej warunki nauczania na ekonomicznych kierunkach studiów WSP.

6. Dnia 27 marca 1990 r. prezydent m. Opola p. Tadeusz Berka zwołał konferencję w sprawie przeznaczenia spornego obiektu przy ul. Ozimskiej 46 a. Uczestniczyło ponad 30 osób, reprezentujących różne instytucje i środowiska.

Przedstawiłem argumenty przemawiające na rzecz przekazania obiektu dla WSP, a w szczególności dla potrzeb rozwoju ekonomicznych kierunków kształcenia. W dyskusji przeważały głosy przychylne dla uczelni, m.in. wypowiedzi J. Gałkiewicza (przew. Zarządu Wojewódzkiego SD) W. Malca (Kuratora Oświaty i Wychowania) i J. Kucharzewskiego (prezesa Zarządu Oddziału Towarzystwa Urbanistów Polskich). Zwłaszcza Jacek Kucharzewski, późniejszy prezydent m. Opola (czerwiec 1990 – sierpień 1994) w swojej wielowątkowej wypowiedzi wskazał na społeczne, urbanistyczne i przestrzenne przesłanki przemawiające za przeznaczeniem spornego obiektu na potrzeby rozwoju szkolnictwa wyższego w Opolu.

Wyniki tej konferencji stały się podstawą decyzji przyznającej sporny obiekt dla WSP. Otrzymany do dyspozycji budynek, o kubaturze 14 655 m3 i powierzchni użytkowej 3 172 m2 zapewniał dobre warunki dla funkcjonowania i dalszego rozwoju ekonomicznych kierunków kształcenia prowadzonych w INE-WSP.

Rozwój kadry naukowej INE
Według stanu z 1988 r. w Instytucie Nauk Ekonomicznych zatrudnionych było 24 pracowników dydaktycznych, w tym 6 samodzielnych pracowników nauki, tj. profesorów i docentów. Na koniec 1991 r. liczba pracowników INE wzrosła do 39 osób (wzrost o 62 % w okresie 4 lat) w tym;
12 samodzielnych prac. nauki (prof. i doc.)
15 adiunktów ze stopniem doktora
12 asystentów ze stopniem magistra.

W okresie przygotowań do uzyskania statusu samodzielnego Wydziału, wielu pracowników INE zdobyło uprawnienia do uzyskania kolejnego stopnia naukowego.

Rozprawy habilitacyjne przygotowali i opublikowali:
dr Stanisław Dolata (finanse)
dr Stanisław Grycner (polityka społeczna)
dr Urszula Łangowska (ekonometria)
dr Krystyna Hanusik (informatyka)
dr Lidia Sobolak (organizacja i zarządzanie)
Prace doktorskie przygotowali i otworzyli przewody doktorskie:
mgr Maria Bucka (polityka ekonomiczna)
mgr Joanna Dybowska (demografia)
mgr Tadeusz Pokusa ( zarządzanie i marketing)
mgr Barbara Skrzyńska (polityka społeczna)

Niezależnie od awansów naukowych własnej kadry, pozyskano z zewnątrz, zatrudniając na pełnym etacie 5 nowych samodzielnych pracowników nauki:
prof. zw. dr hab. Włodzimierz Brzezina – specjaln. rachunkowość
prof. dr hab. Brygida Grzeganek-Więcek, spec.: ekonomia i organizacja przedsiębiorstw
prof. dr hab. Lech Milian, specjaln. ekonomika i socjologia pracy
doc. dr hab. Henryk Pałaszewski, specjaln.: teoria ekonomii
dr hab. Stanisława Sokołowska, specjaln.: organizacja i zarządzanie.
Kadrowe wzmocnienie INE pozwoliło na:
– uruchomienie (od roku akad. 1989/90) kolejnego kierunku studiów: ekonomika pracy
i polityka społeczna,
– nawiązanie współpracy naukowej z zagranicą, w tym szczególnie:
• Uniwersytetem im. Francois Rabelais w Tours (Francja)
• Uniwersytetem Pedagogicznym w Ostrawie (Czechosłowacja)
• Wydziałem Ekonomicznym Instytutu Spółdzielczego w Biełgorodzie (Rosja)
– zintensyfikowanie prowadzonych badań naukowych.

Rozwój badań naukowych.
Działalność naukowa Instytutu Nauk Ekonomicznych była prowadzona w ramach ukształtowanych kierunków badań, obejmowała problemy o dużej randze naukowej i przydatności dla sterowania procesami gospodarczymi w kraju i regionie, jak:
1. rozwój i funkcjonowanie infrastruktury społecznej, ze szczególnym uwzględnieniem materialnych podstaw jej działalności,
2. logistyka, problemy strategicznego zarządzania i racjonalizacji kosztów obrotu towarowego,
3. procesy przemian strukturalnych w gospodarce i przemyśle,
4. modelowanie przemian poziomu i struktury konsumpcji w Polsce i regionie opolskim,
5. gospodarka regionalna i finanse samorządów terytorialnych.

Większość tematów badawczych podejmujących w/w problematykę prowadzono w ramach programów sterowanych centralnie, w tym centralnych programów badań podstawowych (CPBP), badań sterowanych przez KBN lub na zamówienie władz regionalnych.

Ad 1. Badania nad problematyką infrastruktury społecznej i jej miejsca w systemie społeczno-ekonomicznym państwa były prowadzone pod kierownictwem prof. Janusza Kroszela i prof. Zbigniewa Mikołajewicza.
W latach 1987-1990 badania te uzyskały rangę badań podstawowych realizowanych w ramach CPBP 09.09 „Polityka Społeczna w Polsce” Od roku 1991 kontynuowane były w ramach programów badań statutowych WSP w Opolu.
Wokół kierujących badaniami profesorów; J. Kroszela i Z. Mikołajewicza skupiło się znaczne grono badaczy (około 80 osób) z wielu uczelni i ośrodków naukowych w Polsce, reprezentujących m.in. uniwersytety: Wrocławski, Łódzki, Szczeciński, Śląski, Akademie Ekonomiczne w Katowicach, Poznaniu, Wrocławiu, Politechnika Wrocławska i Wyższa Szkoła Inżynierska w Opolu, Wyższe Szkoły Pedagogiczne w Opolu i Słupsku).

W ramach realizowanego podproblemu 09.09.08. „Infrastruktura społeczna w systemie społeczno-ekonomicznym państwa” wykonano kilkadziesiąt prac, a na ich podstawie opracowano wiele publikacji zwartych

J. Kroszel (red.): Optymalizacja kształtowania kompleksów infrastruktury społecznej. Opole, 1989.
J. Kroszel: Infrastruktura społeczna w polityce społecznej. Opole, 1990,
J. Kroszel : Infrastruktura społeczna, – usługi społeczne – konsumpcja społeczna. Opole 1990
Z. Mikołajewicz : Inwestycje jako czynnik kształtujący zasoby infrastruktury społecznej. Opole 1991.
Z. Mikołajewicz: Gospodarka zasobami środków trwałych infrastruktury społecznej.Opole, 1992.
S. Dolata: Problemy finansowania infrastruktury społecznej. Zeszyty Naukowe WSI, nr 19, Opole 1988.
S. Grycner: Samorząd pracowniczy w infrastrukturze społecznej. Opole 1991
K. Hanusik: Przestrzenne zróżnicowanie infrastruktury lecznictwa w Polsce w latach 1980-1989. Opole, 1992

Prowadzone w Opolu badania nad systemem infrastruktury społecznej były ponadto podstawą dla opracowania kilkudziesięciu artykułów naukowych, zamieszczanych w czasopismach i pracach zbiorowych oraz referatów na konferencje i sympozja naukowe.
Wyniki prowadzonych badań stały się również podstawą kilku rozpraw habilitacyjnych i prac doktorskich.
W świadomości środowisk naukowych interesujących się problematyką infrastruktury społecznej Opole (Instytut Śląski i Instytut Nauk Ekonomicznych WSP) stało się największym w kraju ośrodkiem badań naukowych w tym zakresie.
Wyniki dotychczasowych badań, osiągnięcia metodyczne i poznawcze, zorganizowany potencjał badawczy i inne przesłanki pozwalają stwierdzić, że ukształtowane zostały podstawy szkoły naukowej w zakresie badań nad infrastrukturą społeczną, skupiającej się wokół zespołu badawczego funkcjonującego w Instytucie Nauk Ekonomicznych WSP w Opolu.

Ad 2. Drugą grupę badań naukowych pracowników Instytutu stanowiły badania nad problemami obrotu towarowego. Szczególne znaczenie w tej grupie badań miały studia nad kosztami obrotu towarowego, a następnie kosztami logistycznymi.
W ramach tego nurtu badań opublikowano m.in. następujące prace profesora P. Blaika:

Podstawy rachunku efektywności obrotu towarowego. Opole, 1987.
Koszty obrotu. Próba systemowego ujęcia. Opole, 1989
Koszty logistyczne w sferze obrotu towarowego w krajach wysoko rozwiniętych. w: Handel wewnętrzny, 1991.
Logistyka jako systemowa koncepcja racjonalizacji procesów obrotu towarowego w przedsiębiorstwie. w: Logistics-Poland’ 1991. Sympozjum międzynarodowe. Poznań, 1991.

Do ważniejszych prac w zakresie ogólnej problematyki handlu należały prace autorów:
1/ P. Blaik, „Teoretische aspekte einer systemhaften Konzeption ter Effektivitaet des Handels” w: Wissenschaftliche Zeitschrift, Brandenburgische Landeshochschule, 1990,
Heft 4
2/ A. Kuhnemann: Przemiany strukturalne wsi a obsługa handlowa konsumentów. Wrocław- Warszawa-Kraków, Gdańsk-Łódź, 1989
3/ S. Pajączkowski. Spółdzielczość inwalidów Śląska Opolskiego na tle spółdzielczości inwalidów kraju w latach 1949-1985. Opole, 1991
Ad 3. Procesy rozwoju i restrukturyzacji przemysłu były przedmiotem badań pracowników i zespołów badawczych INE. Wyniki tych badań znajdują wyraz w publikacjach wielu autorów:

Z. Mikołajewicz: Ekonomika przemysłu energetycznego w zarysie. Opole, 1991
Z. Mikołajewicz: Sprawność procesów inwestycyjnych w przemyśle. w: Zeszyty Naukowe WSP Ekonomia t. XIII. Opole, 1989
L. Sobolak: Strategia rozwoju przemysłu elektronicznego w aspekcie oceny wielokryterialnej. Opole, 1992.
M. Piałucha: Formułowanie celów działalności przedsiębiorstwa produkcyjnego. w: Zeszyty Naukowe WSP, seria Ekonomia, tom XV. Opole, 1990.
S. Dolata: Finansowe podstawy działania przedsiębiorstw państwowych. Opole, 1989.
J. Słodczyk: Ekologiczne przesłanki zmiany struktury przemysłu w regionie opolskim. w.

Zeszyty Naukowe WSI nr 26. Opole 1990.
Wyniki badań dotyczących problematyki przekształceń strukturalnych w przemyśle, prowadzone przez zespól Instytutu Nauk Ekonomicznych z udziałem przedstawicieli innych ośrodków naukowych i ich pozytywna ocena znalazły uznanie w formie zamówienia złożonego zespołowi autorskiemu przez Wojewodę Opolskiego na opracowanie „Regionalnego programu restrukturyzacji przemysłu Śląska Opolskiego.” Prace prowadzone były w latach 1991-1992 przez ok. 25-osobowy zespół . Ich wynikiem jest m.in.
– 6-tomowy raport z badań
– dwie konferencje naukowe
– publikacje w formie prac zbiorowych pod. red. Z. Mikołajewicza:
– „Możliwości i przesłanki restrukturyzacji gospodarki i przemysłu Śląska Opolskiego” Opole, 1991
– „Kierunki i problemy restrukturyzacji przemysłu Śląska Opolskiego”. Opole 1992
Opracowanie Programu restrukturyzacji przemysłu stanowi dobitny przykład związków badań prowadzonych w Instytucie Nauk Ekonomicznych z praktyką gospodarczą.

Ad 4. Badania dotyczące przemian poziomu i struktury konsumpcji zaowocowały szeregiem publikacji zwartych i artykułów:

Z. Kołaczkowski, U. Łangowska: Kształtowanie się uwarunkowań poziomu życia w Polsce w latach 1975-1986. Aspekt przestrzenny. Opole, 1990.
K. Hanusik, U. Łangowska: Kształtowanie się infrastrukturalnych uwarunkowań poziomu życia ludności w Polsce w latach 1975-1985. w: Zeszyty Naukowe WSP Opole, seria Ekonomia tom XVI. Opole 1991.
K. Hanusik, U. Łangowska: Econometric Analysis of Macroeconomic Conditions for Consumption. Ref. i publikacja na konferencji naukowej. „Interdyscyplinary Approaches to the Study of Economic Problems” . Stockholm, 1981
U. Łangowska: Uwarunkowania poziomu życia ludności w aspekcie sprawności rynku. Próba analizy ekonometrycznej na przykładzie Polski w latach 1970-1989.

Ad 5. W ramach nurtu badawczego związanego z problematyką funkcjonowania regionów i samorządu terytorialnego znaczny dorobek naukowy pracowników INE znajduje wyraz m.in w publikacjach zwartych:

Z. Mikołajewicz (red.): Procesy urbanizacyjne w województwie opolskim. Opole, 1987.
Z. Mikołajewicz (red.): Planowanie terytorialne i polityka ekonomiczna w nowych warunkach gospodarki samorządowej. Opole 1990.
S. Malarski: Koncepcja organizacyjno-prawna Zarządu Rzeki Odry. Opole 1989.
S. Malarski (red.): Śląsk Opolski trwałym i modelowym regionem. Opole 1991.
S. Dolata: Zasady kształtowania dochodów budżetów samorządów terytorialnych. Opole, 1991

Ponadto w Instytucie Nauk Ekonomicznych w okresie 1988-1991 prowadzone były badania w zakresie prawnych aspektów gospodarowania (S. Malarski, S. Grycner), bankowości (S. Rulak, H. Stanisławiszyn), gospodarki przestrzennej i planowania przestrzennego (Z. Mikołajewicz, J. Słodczyk, Z. Kołaczkowski) ekonomicznych aspektów postępu technicznego (M. Piałucha, A. Parvi), ekonomiki przedsiębiorstwa (B. Grzeganek-Więcek, M. Piałucha, L. Sobolak, A. Kuhnemann) organizacji i zarządzania( S. Sokołowska, L. Sobolak, A.Siwerski), analizy ekonometrycznej (K. Hanusik, U. Łangowska, A. Czerwiński) oraz agadnień demografii, zatrudnienia, socjologii i innych dyscyplin związanych z naukami ekonomicznymi (R. Rauziński, Z. Kołaczkowski, B. Skrzyńska, J. Dybowska i inni)

Łączny dorobek naukowy pracowników INE w latach 1988-2011 to:
– 249 publikacji, w tym:
– 24 prace zwarte
– 270 artykułów naukowych.

Rozwiązanie problemów lokalowych, znaczny rozwój kadry, intensyfikacja i rozszerzenie zakresu prowadzonych badań naukowych stworzyły podstawy do wystąpienia o zmianę statusu INE, nadanie mu rangi podstawowej jednostki organizacyjnej w ramach ówczesnej WSP, w postaci Wydziału Ekonomicznego.
Równocześnie z tych samych względów nowy Wydział Ekonomiczny spełniał podstawowe warunki uprawniające do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych w dyscyplinie „ekonomia”.

Przebieg podejmowania decyzji w sprawie powołania Wydziału Ekonomicznego.

1. Dnia 13.06.1991 r. dyrektor INE prof. Z. Mikołajewicz złożył na posiedzeniu Rady Wydziału Filologiczno-Historycznego wniosek o przekształcenie INE w Instytut na prawach wydziału. W dyskusji wniosek poparli: prof. T. Gospodarek, prof. J. Korbel, prof. S. Kochman i prof. S. Nicieja. W głosowaniu jawnym Rada Wydziału wniosek o powołanie Instytutu Nauk Ekonomicznych na prawach Wydziału poparła jednomyślnie.

2. Dnia 24.10.1991 na posiedzeniu Senatu WSP prof. Z. Mikołajewicz przedstawił i umotywował prośbę o pozytywne zaopiniowanie wniosku dotyczącego przekształcenia INE w Instytut na prawach wydziału.
W dyskusji wniosek poparli: prof. J. Kaczmarek, prof. Z. Bryll, prof. A. Gawdzik, prof. J. Kyzioł, prof. F. Pluta, prof. A.Goly. Po dyskusji senat podjął jednogłośnie uchwałę o wystąpieniu do Ministra Edukacji Narodowej z wnioskiem o przekształcenie Instytutu Nauk Ekonomicznych w INSTYTUT NA PRAWACH WYDZIAŁU.

3. Na wniosek Rektora WSP Minister Edukacji Narodowej wydał Zarządzenie nr 5 z dnia 27.02.1992 r. w sprawie zmiany struktury organizacyjnej WSP w Opolu. W§ 1 zarządzenia „wyłącza się Instytut Nauk Ekonomicznych z Wydziału Filologiczno-Historycznego i przekształca się w podstawową jednostkę organizacyjną.”

4. Ministerstwo Edukacji Narodowej, pismem z dnia 9.04.1992 wyjaśnia, że ustawa o szkolnictwie wyższym nie posługuje się pojęciem „instytutu na prawach wydziału”, stąd też nie można było utworzyć jednostki tak określonej przez władze uczelni.

5. Pismem z dnia 12.04.1992 r. dyrektor INE – prof. Z. Mikołajewicz zwrócił się do J.M. Rektora WSP z prośbą o wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej za wnioskiem o zmianę utworzonej Zarządzeniem nr 5 podstawowej jednostki organizacyjnej „Instytut Nauk Ekonomicznych” na „Wydział Ekonomiczny’.

6. Dnia 16.04.1992 r. na wniosek dyr. INE, Senat WSP jednogłośnie opowiedział się za wystąpieniem do MEN z prośbą o przekształcenie Instytutu Nauk Ekonomicznych w Wydział Ekonomiczny.

7. Na wniosek J.M. Rektora WSP, Departament Nauki i Szkolnictwa Wyższego MEN wystąpił z prośbą do Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego o zaopiniowanie zmiany nazwy podstawowej jednostki organizacyjnej WSP w Opolu z „Instytut Nauk Ekonomicznych” na „Wydział Ekonomiczny”.

8. Rada Główna Szkolnictwa Wyższego uchwałą z dnia 16.06.1992 r. zaopiniowała pozytywnie wniosek o przekształcenie Instytutu Nauk Ekonomicznych w Wydział Ekonomiczny WSP w Opolu.

9. Od sierpnia 1992 r. na funkcję pierwszego dziekana Wydziału Ekonomicznego WSP wybrany został prof. dr hab. Janusz Słodczyk.

Rozwój badań naukowych
Działalność naukowa Instytutu Nauk Ekonomicznych była prowadzona w ramach ukształtowanych kierunków badań, obejmowała problemy o dużej randze naukowej i przydatności dla sterowania procesami gospodarczymi w kraju i regionie, jak:

rozwój i funkcjonowanie infrastruktury społecznej, ze szczególnym uwzględnieniem materialnych podstaw jej działalności,
logistyka, problemy strategicznego zarządzania i racjonalizacji kosztów obrotu towarowego,
procesy przemian strukturalnych w gospodarce i przemyśle,
modelowanie przemian poziomu i struktury konsumpcji w Polsce i regionie opolskim,
gospodarka regionalna i finanse samorządów terytorialnych.

Ad 1. Badania nad problematyką infrastruktury społecznej i jej miejsca w systemie społeczno-ekonomicznym państwa były prowadzone pod kierownictwem prof. Janusza Kroszela i prof. Zbigniewa Mikołajewicza.
W latach 1987-1990 badania te uzyskały rangę badań podstawowych realizowanych w ramach CPBP 09.09 „Polityka Społeczna w Polsce” Od roku 1991 kontynuowane były w ramach programów badań statutowych WSP w Opolu.
Wokół kierujących badaniami profesorów; J. Kroszela i Z. Mikołajewicza skupiło się znaczne grono badaczy (około 80 osób) z wielu uczelni i ośrodków naukowych w Polsce, reprezentujących m.in. uniwersytety: Wrocławski, Łódzki, Szczeciński, Śląski, Akademie Ekonomiczne w Katowicach, Poznaniu, Wrocławiu, Politechnika Wrocławska i Wyższa Szkoła Inżynierska w Opolu, Wyższe Szkoły Pedagogiczne w Opolu i Słupsku).

J. Kroszel (red.): Optymalizacja kształtowania kompleksów infrastruktury społecznej. Opole, 1989.
J. Kroszel: Infrastruktura społeczna w polityce społecznej. Opole, 1990,
J. Kroszel : Infrastruktura społeczna, – usługi społeczne – konsumpcja społeczna. Opole 1990
Z. Mikołajewicz : Inwestycje jako czynnik kształtujący zasoby infrastruktury społecznej. Opole 1991.
Z. Mikołajewicz: Gospodarka zasobami środków trwałych infrastruktury społecznej.Opole, 1992.
S. Dolata: Problemy finansowania infrastruktury społecznej. Zeszyty Naukowe WSI, nr 19, Opole 1988.
S. Grycner: Samorząd pracowniczy w infrastrukturze społecznej. Opole 1991
K. Hanusik: Przestrzenne zróżnicowanie infrastruktury lecznictwa w Polsce w latach 1980-1989. Opole, 1992

Ad 2. Drugą grupę badań naukowych pracowników Instytutu stanowiły badania nad problemami obrotu towarowego. Szczególne znaczenie w tej grupie badań miały studia nad kosztami obrotu towarowego, a następnie kosztami logistycznymi.
W ramach tego nurtu badań opublikowano m.in. następujące prace profesora P. Blaika:

Podstawy rachunku efektywności obrotu towarowego. Opole, 1987.
Koszty obrotu. Próba systemowego ujęcia. Opole, 1989
Koszty logistyczne w sferze obrotu towarowego w krajach wysoko rozwiniętych. w: Handel wewnętrzny, 1991.
Logistyka jako systemowa koncepcja racjonalizacji procesów obrotu towarowego w przedsiębiorstwie. w: Logistics-Poland’ 1991. Sympozjum międzynarodowe. Poznań, 1991.

Z. Mikołajewicz: Ekonomika przemysłu energetycznego w zarysie. Opole, 1991
Z. Mikołajewicz: Sprawność procesów inwestycyjnych w przemyśle. w: Zeszyty Naukowe WSP Ekonomia t. XIII. Opole, 1989
L. Sobolak: Strategia rozwoju przemysłu elektronicznego w aspekcie oceny wielokryterialnej. Opole, 1992.
M. Piałucha: Formułowanie celów działalności przedsiębiorstwa produkcyjnego. w: Zeszyty Naukowe WSP, seria Ekonomia, tom XV. Opole, 1990.
S. Dolata: Finansowe podstawy działania przedsiębiorstw państwowych. Opole, 1989.
J. Słodczyk: Ekologiczne przesłanki zmiany struktury przemysłu w regionie opolskim. w.

Ad 4. Badania dotyczące przemian poziomu i struktury konsumpcji zaowocowały szeregiem publikacji zwartych i artykułów:

Z. Kołaczkowski, U. Łangowska: Kształtowanie się uwarunkowań poziomu życia w Polsce w latach 1975-1986. Aspekt przestrzenny. Opole, 1990.
K. Hanusik, U. Łangowska: Kształtowanie się infrastrukturalnych uwarunkowań poziomu życia ludności w Polsce w latach 1975-1985. w: Zeszyty Naukowe WSP Opole, seria Ekonomia tom XVI. Opole 1991.
K. Hanusik, U. Łangowska: Econometric Analysis of Macroeconomic Conditions for Consumption. Ref. i publikacja na konferencji naukowej. „Interdyscyplinary Approaches to the Study of Economic Problems” . Stockholm, 1981
U. Łangowska: Uwarunkowania poziomu życia ludności w aspekcie sprawności rynku. Próba analizy ekonometrycznej na przykładzie Polski w latach 1970-1989.

Ad 5. W ramach nurtu badawczego związanego z problematyką funkcjonowania regionów i samorządu terytorialnego znaczny dorobek naukowy pracowników INE znajduje wyraz m.in w publikacjach zwartych:

Z. Mikołajewicz (red.): Procesy urbanizacyjne w województwie opolskim. Opole, 1987.
Z. Mikołajewicz (red.): Planowanie terytorialne i polityka ekonomiczna w nowych warunkach gospodarki samorządowej. Opole 1990.
S. Malarski: Koncepcja organizacyjno-prawna Zarządu Rzeki Odry. Opole 1989.
S. Malarski (red.): Śląsk Opolski trwałym i modelowym regionem. Opole 1991.
S. Dolata: Zasady kształtowania dochodów budżetów samorządów terytorialnych. Opole, 1991

Łączny dorobek naukowy pracowników INE w latach 1988-2011 to:
– 249 publikacji, w tym:
– 24 prace zwarte
– 270 artykułów naukowych.

Przebieg podejmowania decyzji w sprawie powołania Wydziału Ekonomicznego.

6. Dnia 16.04.1992 r. na wniosek dyr. INE, Senat WSP jednogłośnie opowiedział się za wystąpieniem do MEN z prośbą o przekształcenie Instytutu Nauk Ekonomicznych w Wydział Ekonomiczny.

8. Rada Główna Szkolnictwa Wyższego uchwałą z dnia 16.06.1992 r. zaopiniowała pozytywnie wniosek o przekształcenie Instytutu Nauk Ekonomicznych w Wydział Ekonomiczny WSP w Opolu.

9. Od sierpnia 1992 r. na funkcję pierwszego dziekana Wydziału Ekonomicznego WSP wybrany został prof. dr hab. Janusz Słodczyk.

Aktualności:

Adres

Dostępność